توسط : ماه گذشته، ماه آگاهی از اندومتریوز بود، که یک بیماری مزمن و دردناک را که تخمین زده می شود از هر 10 زن آمریکایی در سن باروری، یک نفر را تحت تاثیر قرار دهد، می تاباند. این اختلال می تواند بهزیستی جسمی و عاطفی، کیفیت زندگی و سلامت باروری زنان را از بین ببرد.
دکتر آلیسون بیکر، پزشک دارای گواهی هیئت مدیره در مامایی و زنان در گروه Lee Physician Group، زنان و زایمان، بیشتر در مورد این وضعیت، علائمی که باید به دنبال آن باشند و گزینه های درمانی احتمالی که زنان می توانند با ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنند، توضیح می دهد.
کسب اطلاعات بیشتر: 14 نشانه کم خونی فقر آهن
اندومتریوز چیست؟
آندومتریوز زمانی اتفاق می افتد که آندومتر، بافتی که به طور معمول داخل رحم را می پوشاند، در خارج از رحم روی سایر اندام ها مانند لوله های فالوپ، روده و تخمدان ها رشد می کند. به گفته دکتر بیکر، بافت نابجا درست مانند پوشش آندومتر عمل می کند، ضخیم می شود، تجزیه می شود و با هر چرخه قاعدگی خونریزی می کند.
دکتر بیکر توضیح میدهد: «با این حال، برخلاف بافت پوششی رحم که در طول قاعدگی خارج میشود، این بافت جابجا شده راهی برای خروج از بدن ندارد.» این می تواند منجر به خونریزی داخلی، التهاب، جای زخم و کیست های دردناک شود. همچنین، میتواند منجر به تجمع بافتهای فیبری بین اندامهای تناسلی شود و باعث چسبیدن (چسبیدن) آنها به هم (چسبندگی) شود.»
علائم شایع
درد یکی از علائم اولیه اندومتریوز است. انواع درد در زنان مبتلا به اندومتریوز متفاوت است اما می تواند شامل موارد زیر باشد:
- گرفتگی های قاعدگی
- درد مزمن (طولانی مدت) در ناحیه کمر و لگن
- درد حین یا بعد از رابطه جنسی
- درد روده
- حرکات دردناک روده یا درد هنگام ادرار کردن در دوره های قاعدگی
- خونریزی یا لکه بینی بین دوره های قاعدگی
- جریان قاعدگی غیر طبیعی یا سنگین
- ناباروری (مشکل در باردار شدن)
- مشکلات معده (هضم) مانند اسهال، یبوست، نفخ، یا حالت تهوع، به ویژه در دوره های قاعدگی
پریودهای دردناک شایع ترین علامت آندومتریوز است. درد لگن ممکن است قبل از پریود شروع شود و چند روز بعد از پریود ادامه یابد. اما همچنین مهم است که بدانید درد لگن در طول تخمک گذاری یا قاعدگی گاهی برای بیماران سالم نیز اتفاق می افتد. همچنین، زنان مبتلا به اندومتریوز ممکن است درد لگن نداشته باشند یا فقط ناراحتی خفیفی داشته باشند. آنها اغلب به دلیل چالش های باروری یا زمانی که برای چیز دیگری تحت عمل جراحی قرار می گیرند، از وضعیت خود مطلع می شوند.
دکتر بیکر می افزاید که علائم اندومتریوز به مناطقی که به آن حمله می کند بستگی دارد. علائم گوارشی (GI) بیشتری با تهاجم روده مشاهده می شود و علائم ادراری بیشتر معمولاً با تهاجم به مثانه رخ می دهد.
عوامل خطر برای اندومتریوز
هر دختر یا زنی که دوره قاعدگی داشته باشد ممکن است به اندومتریوز مبتلا شود. دکتر بیکر می گوید، اما این اختلال بیشتر در زنان 30 تا 40 ساله تشخیص داده می شود.
تحقیقات نشان میدهد که عوامل خطر برای آندومتریوز شامل داشتن سابقه خانوادگی این بیماری، شروع قاعدگی در سنین پایین، داشتن دورههای قاعدگی شدید که بیش از هفت روز طول میکشد و نقص در رحم یا لولههای فالوپ است.
دکتر بیکر میگوید: «علت دقیق آندومتریوز مشخص نیست، اما تحقیقات نشان میدهد که سابقه خانوادگی این بیماری خطر اصلی ابتلا به آن است.» “اگر زن در خانواده شما مبتلا به اندومتریوز است، باید با پزشک خود در مورد خطر خود صحبت کنید.”
تشخیص و درمان
تست های تصویربرداری مانند اولتراسوند، توموگرافی کامپیوتری (CT)، یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) می توانند کیست های مرتبط با اندومتریوز را شناسایی کنند. همچنین، تکنیکهای خاصی که در طول سونوگرافی به کار میروند میتوانند شواهدی از اندومتریوز را نشان دهند. با این حال، همه امکانات نمی توانند این تکنیک های تصویربرداری تخصصی را انجام دهند.
دکتر بیکر می گوید: روش های تصویربرداری ممکن است نتوانند تشخیص قطعی ارائه دهند. “تشخیص قطعی از جراحی حاصل می شود که طی آن اندومتریوز را می توان برداشت (برداشت). بنابراین، جراحی نه تنها تشخیصی است، بلکه می تواند درمانی نیز باشد.
متأسفانه اندومتریوز هیچ درمانی ندارد، اما درمان هایی برای کمک به مدیریت علائم وجود دارد. دکتر بیکر می گوید که گزینه های درمانی به عواملی مانند شدت علائم شما و اینکه آیا شما برای بارداری آینده برنامه دارید بستگی دارد.
درمانهای غیرپزشکی رایج برای اندومتریوز، هورمون درمانی و مدیریت درد است. دکتر بیکر خاطرنشان می کند که وقتی درد مشکل اصلی است، معمولاً ابتدا دارو را امتحان می کنند. یافتن درمان مناسب به عوامل زیادی از جمله سن و علائم بستگی دارد.
- داروهای ضد درد: داروهای ضد التهاب بدون نسخه یا داروهای تجویزی می توانند به مدیریت درد لگن کمک کنند.
- هورمون درمانی: هورمون های مکمل مانند قرص های ضد بارداری، چسب ها یا حلقه ها می توانند چرخه قاعدگی را تنظیم کرده و رشد اندومتریوز را کاهش دهند. همچنین، داروهایی که فقط پروژسترون دارند، از جمله دستگاه هورمونی داخل رحمی (IUD)، پروژسترون را وارد رحم میکنند.
- آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH). این داروها یک حالت پس از یائسگی موقت و برگشتپذیر ایجاد میکنند تا رشد و درد آندومتریوز را کاهش دهند، اما فقط میتوانند برای دورههای کوتاه مصرف شوند.
- آنتاگونیست های GnRH: این داروها همچنین می توانند یک حالت یائسگی موقت با عوارض جانبی کمتر نسبت به آگونیست های GnRH ایجاد کنند. این داروها گاهی اوقات با داروهای هورمونی برای اثر هم افزایی ترکیب می شوند.
بیماران مبتلا به درد آندومتریوز پیشرفته که به درمان هورمونی یا دارویی پاسخ نمی دهند ممکن است از جراحی لاپاراسکوپی بهره مند شوند. این روش میتواند رشد آندومتر و بافت اسکار را حذف کند، اگرچه هر دو اغلب در طول زمان عود میکنند.
در موارد شدید آندومتریوز، زمانی که درد پس از درمان دارویی باقی می ماند، مدیریت جراحی ممکن است یک گزینه باشد.
دکتر بیکر توضیح می دهد: “هدف جراحی اندومتریوز برداشتن کامل تمام ضایعات آندومتریوز است.” “این ممکن است به هیسترکتومی نیاز داشته باشد، با برداشتن یک یا هر دو تخمدان و برداشتن ضایعات از سایر اندام ها، مانند روده، مثانه یا دیافراگم.”
دکتر بیکر می گوید موثرترین رویکرد از ترکیبی از درمان پزشکی و جراحی محافظه کارانه استفاده می کند که متناسب با نیازهای خاص و برنامه زندگی هر بیمار است.
اگر گرفتگی های شدید قاعدگی، پریودهای سنگین، درد لگن یا مشکلات باروری را تجربه کردید، به متخصص زنان مراجعه کنید. شناسایی و درمان زودرس اندومتریوز می تواند علائم را تسکین دهد و کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد.
