توسط : دوران کودکی شادی داشتی؟ آیا صبح کریسمس یا روز تولد خود را به یاد می آورید، زمانی که از خواب بیدار شدید و می دانستید که هدایایی فقط برای شما در گوشه ای وجود دارد؟ آیا چراغ های روی درخت یا شمع هایی که در بالای کیک تولد می درخشند را به یاد دارید که خانواده و دوستانتان به شما سرناد می دادند؟ احساس خوشبختی کردی؟
بیایید خود هدایا را در نظر بگیریم. مثلاً هشتمین تولدت را چه چیزی گرفتی؟ سعی نکنید خیلی سخت فکر کنید. در واقع، ممکن است دریابید که چیزهایی که شما را در سن 8 سالگی به اوج خوشبختی رساندند، فقط لذتی زودگذر ایجاد کردند که در مدت کوتاهی محو شد. در واقع، محققان مشخص کردهاند که اشیاء مادی چقدر ما را خوشحال میکنند – و این فقط بین شش تا ۱۲ هفته است. به همان اندازه که ممکن است به یک اسباب بازی خاص تمایل داشته باشید، وقتی آن را داشتید، خسته یا به آن عادت کردید و لذتی که از آن می بردید کم رنگ شد.
کسب اطلاعات بیشتر: راز خوشبختی چیست؟
محققان بر این باورند که کسب شادی از اشیاء – که در ادبیات روانشناسی ماتریالیسم نامیده می شود – نسبت به مکانیسم دیگر شادی، یعنی تجربه، لذت بسیار کمتری برای ما به ارمغان می آورد. به نظر می رسد تجربه گرایی یا استفاده از تجربیات برای کسب لذت، ما را بسیار شادتر از مادی گرایی می کند. اینکه دقیقاً چرا موضوع بحث است.
آیا واقعا تجربیات ما را بیشتر از اشیا خوشحال می کنند؟ مثال قبلی ما را در نظر بگیرید: اگر اشیاء ما را شادتر می کردند، بیشتر هدایایی را که برای تولد گذشته دریافت کرده اید به یاد می آورید. در عوض، ما تمایل داریم که زمینه پیرامون آن هدایا را با وضوح بیشتری به خاطر بسپاریم – جشن تولد، صبح کریسمس، شام روز ولنتاین. ما هدیه را آنقدر به یاد نمی آوریم که تجربه پیرامون هدیه را به یاد می آوریم.
شادی: ماتریالیسم در مقابل تجربه گرایی
تحقیقات زیادی به مطالعه ماتریالیسم اختصاص یافته است. فیلسوف جان پل سارتر در آغاز دهه 1950 راه های رسیدن به خوشبختی را به سه دسته تقسیم کرد: داشتن، انجام دادن و بودن. سومین، بودن، به خودی خود مقاله دیگری را تضمین میکند، بنابراین فعلاً بر داشتن و انجام دادن تمرکز میکنیم. در دهه 1990، زمانی که جامعه شناسان و روان شناسان شروع به آموزش دید خود در مورد مطالعه کسب شادی بیرونی کردند، مفاهیم سارتر از داشتن و انجام دادن به ایده های روانی اجتماعی ماتریالیسم و تجربه گرایی تبدیل شد.
نتایج این مطالعه فشرده نسبتاً ضعیف بر ماتریالیسم منعکس شد. در واقع، روانشناسان ماتریالیسم را با اختلالات شخصیتی و بیماری هایی مانند خودشیفتگی، اضطراب اجتماعی و نارضایتی عمومی از زندگی مرتبط می دانند [منبع: واینبرگر و والندورف]. این باور حداقل در یک مکتب فکری مذهبی منعکس شده است: بودایی ها احساس می کنند که اشیاء مادی در واقع به عنوان مانعی برای شادی واقعی عمل می کنند.
از سوی دیگر، تجربه گرایی تحت بررسی های علمی بهتر عمل کرده است. مطالعه ای که در سال 2009 در دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو انجام شد، نشان داد که در مقایسه با یکدیگر، تجربیات مردم را بسیار شادتر از اشیا می کند. در این نظرسنجی از 154 دانشجو خواسته شد که در مورد یک تجربه خاص یا یک شی خریداری شده در سه ماه گذشته فقط برای خوشحال کردن او بنویسند. روانشناسان دریافتند که شرکت کنندگان در مورد خریدهای خود ابراز خوشحالی کردند — البته از آنها خواسته شد در مورد خریدی که آنها را خوشحال می کند بنویسند. با این حال، پاسخ دهندگانی که در مورد خرید تجربیات، مانند یک شب بیرون از خانه نوشتند، تمایل داشتند زمانی که واقعا خرید خود را انجام دادند، رضایت بیشتری از خود نشان دهند. آنها همچنین در زمان نظرسنجی رضایت بیشتری از خرید نشان دادند.
مطالعه سانفرانسیسکو نشان داد که تجربیات نه تنها به ما شادی بیشتری می بخشند، بلکه شادی پایدار را نیز به ارمغان می آورند.
دقیقاً مشکل این مفهوم که اشیا می توانند شادی بیاورند چیست؟ چرا ماتریالیسم چنین رپ بدی می گیرد؟ حتی بیشتر، چرا به نظر می رسد تجربیات ما را عمیقاً خوشحال می کنند؟
چرا تجربیات بر روی دستگاه Happy Meter اشیا را می کوبند؟
در مطالعه سانفرانسیسکو اشکالاتی وجود دارد: این مطالعه تنها بخش خاصی از جمعیت بزرگتر – بزرگسالان جوان – را مورد بررسی قرار داد و داده ها توسط خود گزارش شد. غلبه بر این بخش آخر در هر مطالعه شادی دشوار است، زیرا احساسات ذهنی هستند. با این حال، این مطالعه از یافتههای دیگر پشتیبانی کرد: تجربه در رسیدن به شادی از اشیاء بالاتر میرود.
دلیل این امر هنوز محل بحث است. محقق اصلی مطالعه سانفرانسیسکو، رایان هاول، اظهار داشت که بیشتر تجربیاتی که خریداری می شود – دوباره، مانند آن شب بیرون رفتن – تجربیات مشترک هستند [منبع: لاندو]. به این ترتیب، آنها ممکن است شادی بیشتری را برای ما به ارمغان بیاورند زیرا پیوندها را با افراد دیگر تقویت می کنند. همچنین هنگام یادآوری یک تجربه نسبت به هنگام ذکر یک شیء تازه خریداری شده، احساس خودنمایی بسیار کمتری دارد. به نظر می رسد مردم وقتی در مورد سفر اخیر خود به آنها می گویید نسبت به زمانی که در مورد ماشین جدید خود صحبت می کنید، حسادت کمتری به نظر می رسد.
تجربه گرایی نیز تابع تجدیدنظرگرایی است، که ممکن است توضیح دهد که چرا تجربیات ما را شادتر می کنند. ما می توانیم خاطرات خود را از آنها دستکاری کنیم تا ما را حتی بیشتر خوشحال کنیم. آن جشن تولد هشتم که قبلاً به یاد آوردید، ممکن است دقیقاً آنطور که شما آن را به خاطر می آورید اتفاق نیفتاده باشد. با این حال، برداشت شما از اینکه یک شی چه احساسی در شما ایجاد می کند، بسیار روان نیست.
نتایج یک مطالعه منتشر شده در شماره اوت 2009 مجله تحقیقات مصرف کننده این ایده را تایید می کند. مردم از تجربیات لذت بیشتری می برند — اگر خود تجربیات مثبت باشند. در واقع، اگر آن تجربه به طرز وحشتناکی تبدیل شود، نویسندگان مطالعه ادعا می کنند که خرید واقعاً می تواند روحیه خریدار را بدتر کند [منبع: Nicolao et al].
ما همچنین از اشیایی که خریداری می کنیم خسته می شویم. تازگی یک مورد ملموس محدود است (به یاد داشته باشید، شش تا 12 هفته). از سوی دیگر، تجربیات چندان زودگذر نیستند، احتمالاً به این دلیل که میتوانیم خاطرات تجربیات خود را اصلاح کنیم. رایان هاول (منبع: هاول) اشاره میکند: «ما تمایلی نداریم که از خاطرات خوش مانند یک شیء ملموس خسته شویم.»
وقتی صحبت از تجربه گرایی و ماتریالیسم به میان می آید یک موضوع مشترک وجود دارد – پول. مطالعات مربوط به شادی که تجربیات و اشیاء ممکن است فراهم کنند، بررسی می کنند که چگونه چیزهایی که برای آنها پول می پردازیم برای ما لذت می برند. (بخش سوم سه گانه شادی سارتر، یعنی بودن، معمولاً قابل خرید نیست.) آنچه در مورد این ایده که تجربه می تواند خوشبختی بیاورد مهم است این است که تجربه اغلب هزینه دارد. نهنگ اورکا در حال تماشای سفرها، بلیت نمایشهای طبلزنی ژاپنی، شامهای عاشقانه، جشنهای تولد – همه اینها هزینه دارند. بنابراین، مطالعاتی مانند آنچه در دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو انجام شد، ناخواسته ثابت کرده است که پول میتواند خوشبختی بخرد، علیرغم انبوهی از دادهها که نشان میدهد افراد ثروتمند شادتر از جو متوسط نیستند.
